Temat: Niskie poczucie wartości
Pytania pomocnicze do dyskusji oraz do pracy własnej:- Jakie obszary twego życia są objęte przez twe niskie poczucie wartości lub niską samoocenę?
(np. życie towarzyskie, zawodowe, związki) - Jak przejawia się u ciebie niska samoocena? Czy w postaci dialogu wewnętrznego - komentarzy negatywnych na swój temat, czy też bardziej w formie uczuciowej?
- Jak twoje poczucie wartości wpłynęło na wybór szkoły, uczelni, pracy zawodowej?
- Czy uważasz, że swoją pracę wykonujesz wystarczająco dobrze? Czy zasługujesz na podwyżkę i/lub urlop? Jeśli tak, to czy poprosiłeś/as o podwyżkę? O urlop?
- Jak twoje poczucie wartości wpłynęło i wpływa na to z jakim partnerem życiowym jesteś związany/a? Lub z kim mógłbyś/aś być?
- Czy uważasz, że zasługujesz na miłość? Troskę? Opiekę? Współczucie? Wsparcie/pomoc? Odpuszczenie przewin/grzechów?
- Czy uważasz, że jesteś atrakcyjny/a dla płci przeciwnej? Jak się z tym czujesz i jak to poczucie wpływa na twoje kontakty, funkcjonowanie towarzyskie i w związku?
(wątek atrakcyjność fizyczna i psychiczna) - Gdybyś żył/a sam/a, jak czułabyś się w obecności osoby atrakcyjnej, która jest tobą zainteresowana? Czy zainicjowałbyś/ałabyś znajomość i pozwolił/a na jej rozwinięcie? Jeśli nie to dlaczego?
- Czy potrafisz znosić krytykę i reprymendę? Jak to rzutuje na twoje stosunki w pracy, w domu, z sąsiadami?
- Czy starasz się robić wiele czynności perfekcyjnie, aby uniknąć najmniejszych oznak krytyki?
- Czy uznajesz się za osobę inteligentną, kompetentną?
- Czy byłeś/aś w domu chwalony/a, nagradzany/a za osiągnięcia, sukcesy?
- Czy w domu mówiono ci, że jesteś śliczna, piękna, atrakcyjna?
Materiały pomocnicze (za Centrum Psychologiczno-szkoleniowym AD-ALTA):
Niska samoocena to dokonywane przez nas oceny siebie i wartości. Są one opinią, a nie faktem. Opinie mogą być błędne, stronnicze lub niedokładne. Rozwinęły się one jako konsekwencja życiowych wydarzeń.
Wpływ środowiska:
- systematyczne karanie, zaniedbywanie lub znęcanie się
- niepowodzenia w spełnianiu standardów rodziców i grup rówieśniczych
- przynależność do rodziny lub grupy, która jest przedmiotem uprzedzeń lub wstydu
- brak dobrych doświadczeń (pochwał, sympatii, ciepła, zainteresowania)
- "odstawienie" - wyobcowanie od reszty domu, rodziny, kolegów
- zastraszanie i znęcanie się w pracy lub w związku
- ustawiczny stres lub bieda
Przejawy:
- wobec siebie bardzo krytyczni, winią siebie
- lekceważą pozytywy, skupiają się na słabościach i wadach
- mają trudności w definiowaniu i wyrażaniu swoich potrzeb
- mają przepraszającą postawę
- unikają wyzwań
- są smutne, zlęknione, zawstydzone, sfrustrowane